Բնագիտություն 6

Պատասխանել հարցերին. 

1.      Ի՞նչ է ցույց տալիս մարմնի ջերմաստիճանը: 

Մարմնի տաք կամ սառը լինելը: 

2.    Ինչպե՞ս է կոչվում ջերմաստիճան չափող սարքը: 

Ջերմաչափ 

3.     Ի՞նչ կառուցվածք ունեն սնդիկային ջերմաչափները: 

Աշխատանքի հիմքում ընկած է հեղուկի ծավալի հավասարաչափ ընդարձակումը կախված ջերմաստիճանից: 

4.    Բժշկական ջերմաչափն ինչո՞վ է տարբերվում սովորական ջերմա
չափից: 

Բժշկական-34^0c, 

Սովորաան ջերմաչափ ցույց է տալիս նաև բացասական ջերմաստիճան: 

5.     Ո՞րն է բնության մեջ հանդիպող ամենացածր ջերմաստիճանը: 

 

6.   *Չափե՛ք ձեր ընտանիքի անդամների ջերմաստիճանը եւ համեմատե՛ք միմյանց հետ։ 

 

Մայրիկ,հայրի,եղբայր,եղբայր 

Մայրիկ-36,2 

Հայրիկ-36,6 

Լևոն-36,7 

Տիգրան-36,4 

Դասարանական 1 

Ջերմային երեւույթների բազմազանությունը 

Հարցեր 

1. Ի՞նչ ջերմային երեւույթներ գիտեք։ 
2. Ի՞նչ փորձերով կարող եք ցույց տալ տաքացման ժամանակ գազերի ըն­
   դարձակումը։ 
3. Ինչո՞ւ է գազօջախի վրա տաքանալիս բերնեբերան լցված թեյնիկից ջու­
   րը թափվում։ 
4. Ի՞նչ փորձով կարող եք ցույց տալ պինդ մարմինների ջերմային ընդար­
   ձակումը։ 
5. Ո՞ր երեւույթներն են կոչվում հալում եւ պնդացում։ 
6. Ո՞ր մեծությունն է կոչվում եռման ջերմաստիճան։ 
7. Ո՞ր երեւույթներն են կոչվում գոլորշացում եւ խտացում։ 

 

- 

 Նոյեմբեր 15-19 

Տնային 1 

Նախագիծ 

Սովորել
 

…Լուծել խնդիրներ 

1.    Գտնել կրիայի արագությունը, եթե հայտնի է, որ 120մ երկարությամբ ճանապարհը նա անցավ 15 վարկյանում: 

 

120:15=8 մ 

 

2.   Որքան ճանապարհ կանցնի ավտոմեքենան 4 ժամում, եթե մեքենայի արագությունը 90 կմ/ժ է:  

4x90=360  

3.    

Պատասխանել հարցերին  

1.    Ո՞ր ուժն են անվանում ծանրության ուժ: 

 

 

Այն ուժը, որով Երկիրն դեպի իրեն ձգում որևէ մարմին,  

 

 

2.   Ինչի՞ց է կախված մարմնի ծանրության ուժը: 

 

Որքան մեծ է մարմնի զանգվածը, այդքան մեծ է նրա վրա ազդող ծանրության ուժը: 

 

4.  Ինչպե՞ս է ուղղված ծանրության ուժը: 

 

ԴԵպի երկրի կենտրոն: 

 

5.   Ո՞ր ուժն են անվանում մարմնի կշիռ: 

 Այն ուժը, որով մարմինը երկրի ձգողության հետևանքով ազդում է հենարանի կամ կախոցի վրա, անվանում են մարմնի կշիռ: 

Դասարանական 1 ԱՇԽԱՏԱՆՔ ԵՎ ԷՆԵՐԳԻԱ 

1. Ներկայացրե՛ք մեխանիկական աշխատանքի օրինակներ: 
2. Ի՞նչ բանաձեւով է հաշվարկվում մեխանիկական աշխատանքը: 
3. Ո՞ր դեպքում մարմնի վրա ազդող ուժն աշխատանք չի կատարում: 4. Ինչո՞ւ են էներգիան եւ աշխատանքը չափում միեւնույն միավորով: 5. Ո՞րն է 1 Ջ աշխատանքը: 
4. Ո՞ր էներգիան են անվանում կինետիկ էներգիա: 
5. Ո՞ր էներգիան են անվանում պոտենցիալ էներգիա: 
6. Ի՞նչ էներգիայով է օժտված երկնքում թռչող ինքնաթիռը 

 

Նոյեմբեր 15-19

Տնային 1

Նախագիծ

Սովորել

…Լուծել խնդիրներ

1.    Գտնել կրիայի արագությունը, եթե հայտնի է, որ 120մ երկարությամբ ճանապարհը նա անցավ 15 վարկյանում:

 

120:15=8 մ

 

2.   Որքան ճանապարհ կանցնի ավտոմեքենան 4 ժամում, եթե մեքենայի արագությունը 90 կմ/ժ է: 

4x90=360 

3.    

Պատասխանել հարցերին 

1.    Ո՞ր ուժն են անվանում ծանրության ուժ:

 

 

Այն ուժը, որով Երկիրն դեպի իրեն ձգում որևէ մարմին,

 

 

2.   Ինչի՞ց է կախված մարմնի ծանրության ուժը:

 

Որքան մեծ է մարմնի զանգվածը, այդքան մեծ է նրա վրա ազդող ծանրության ուժը:

 

4.  Ինչպե՞ս է ուղղված ծանրության ուժը:

 

ԴԵպի երկրի կենտրոն:

 

5.   Ո՞ր ուժն են անվանում մարմնի կշիռ:

 Այն ուժը, որով մարմինը երկրի ձգողության հետևանքով ազդում է հենարանի կամ կախոցի վրա, անվանում են մարմնի կշիռ:

Դասարանական 1 ԱՇԽԱՏԱՆՔ ԵՎ ԷՆԵՐԳԻԱ

1.    Ներկայացրե՛ք մեխանիկական աշխատանքի օրինակներ:

2.   Ի՞նչ բանաձեւով է հաշվարկվում մեխանիկական աշխատանքը:

3.   Ո՞ր դեպքում մարմնի վրա ազդող ուժն աշխատանք չի կատարում: 4. Ինչո՞ւ են էներգիան եւ աշխատանքը չափում միեւնույն միավորով: 5. Ո՞րն է 1 Ջ աշխատանքը:

4.  Ո՞ր էներգիան են անվանում կինետիկ էներգիա:

5.   Ո՞ր էներգիան են անվանում պոտենցիալ էներգիա:

6.  Ի՞նչ էներգիայով է օժտված երկնքում թռչող ինքնաթիռը

 

 Նոյեմբերի 8-12

Առաջադրանքներ

Մարմինների փոխազդեցություն

Նախագիծ

1.Ի՞նչ է նշանակում «Մարմինները փոխազդում են» արտահայտությունը:

 

Բոլոր մարմինները իրար վրա ազդում են, փոխադարձաբար:

2.      Ո՞ր մարմիններն են փոխազդում.
1) դուռը հրելիս,

3.      Ձեռքը փոխազդվում է դռան բռնակի հետ:

4.      2) ծանրաձողը բարձրացնելիս,

Մարզիկի ձեռքը փոխազդվում է ծանրափողի բռնակի հետ;

5.        

6.      3) քայլելիս: Քայլելիս ոտքերը փոխազդվում  են հատակի հետ:

 

7.       Ներկայացրե՛ք հեռավորության վրա փոխազդող մարմինների

Քամու փչելը:

 

8.     օրինակներ: Դասարանական 1 Նոր թեմա Հարցեր

1.Ի՞նչն են անվանում դեֆորմացիա:

Ձևի փոփոխություն

2.      Ներկայացրե՛ք դեֆորմացիայի օրինակներ:

Ռետինի ձգվելը

3.      Ո՞ր ուժն են անվանում առաձգականության ուժ:

 

Առանձգական ձևափոխության  դեպքում սեղմված, ձգված,  ճկված,  կամ ոլորված մարմիններում ն ույնպես ուժ է առաջանում, որը ձգտում է վերականգնելու մարմնի փևը և չափսը:

 

4.      Մի՞շտ է արդյոք դեֆորմացիայի ընթացքում առաջանում առաձգականության ուժ:

Ոչ, քանի որ կա նաև պլաստիկ դեֆորմացիա:

 

5.       Ինչպե՞ս է կոչվում ուժ չափող սարքը:

Ուժաչափ

 

6.      Ի՞նչ միավորներով է արտահայտվում ուժը:

Նյուտոն կամ կիլոնյուտոն

Տնային 1

Ինչո՞վ է պայմանավորված «ջերմոցային էֆեկտը»: Ի՞նչ գիտես դրա մասին:

Ջերմոցային էֆեկտը մտնոլորդի ախտոտումն է, որի  հետևաքով արևի ճառագայթները հապշակում է ավելացելով երկրի ջերմություը և հալեցելով լողացող սառցեգնդերը:

Դասարանական

Մեխանիկական շարժում, արագություն

1.      Ի՞նչ է մեխանիկական շարժումը։

Մեխանիկական շարժումը որոշակի ժամանակահատվածում մարմնի դիրքի փոփոխությունն է այլ մարմինների  նկատմամբ:

2.    Ինչի՞ նկատմամբ է շարժվում գետում լողացող ձուկը։

Գետի ափի նկատմամբ

3.     Ինչո՞վ են իրարից տարբերվում շարժումները։

Արագ, Դանդաղ, հավասարաչափ, ուղագիծ, կորագիծ, անհավասարաչափ,

4.    Ի՞նչ է ցույց տալիս արագությունը։ Ի՞նչ միավորներով է այն չափվում։

Արագությունը ցույց է տալիս միավոր ժամանակում նրա անցած ճանապարհը 1կմ/ժամ, 1/մետր/վարկյան,  

Պատասխանե՛լ հարցերին
1. Բնապահպանական տեսակետից վառելիքի ո՞ր տեսակներն են առավել
նախընտրելի։

 

Առավել նպատակհարմար է գազային վառելանյութը, այն վառվում է առանց շրջապատը աղտոտելու:

 

2. Վառելանյութն այրելիս պետք է այնպես անել, որ վառարան մտնող օդը լինի այնքան, որքան անհրաժեշտ է այրման համար։ Ինչո՞ւ:

 

 

Քանի որ օդի ավելցուկի դեպքում ունենում ենք ջերմության կորուստ:

1.        

1.       Ի՞նչ բնութագրական հատկանիշներ ունեն քիմիական ռեակցիաները։

 

 

 

Քիմիական ռեակցիաների բնութագրական հատկանիշներն են գույնի, համի փոփոխությունը, լույսի անջատումը, ջերմության, գազի անջատումը կամ կլանումը, հոտի հայտնվելը կամ անհետանալը:

 

…քայքայման……… ռեակցիաների ժամանակ մեկ բարդ նյութից առաջանում են երկու եւ ավելի նյութեր։

 

3.       Ձեզ հայտնի ի՞նչ պայմանների դեպքում են տեղի ունենում քայքայման ռեակցիաները։

 

 

 

4.       Քիմիական ռեակցիաները ավելի հաճախ տեղի են ունենում նյութերի տաքացումիրց:

 

 

 

5.       …քիմիական……… ռեակցիաների դեպքում երկու կամ ավելի նյութերից ստաց­վում է մեկ նոր նյութ։

2.  

5.        Բերե՛ք միացման ռեակցիաների օրինակներ:

 

երկաթ+ծծումբ=Երկաթի սուլֆիդ

 

6.       ……օքսիդացման……… ռեակցիա է, որն ուղեկցվում է լույսի եւ ջերմության անջատումով։ 

7.       Ի՞նչ պայման է անհրաժեշտ այրում տեղի ունենալու համար:

 

 

 

8.       Այրում տեղի անենալու համար, պետք է նյութը նախապես տաքացնել մինչև հմապատասխան բռնկման ջերմաստիճան:

 

9.        

10.   Ո՞ր նյութերն են կոչվում վառելանյութեր:

11.    

12.    

13.  Ավելի հայտնի է, փայտը, գազը և կրակ ստանալու համար պետք է փեդի շփում:

14.  
Թվարկե՛ք պինդ, հեղուկ եւ զազային վառելանյութերի տեսակներ:

3. Քարածուխ, բենզին, ջրածին,

 

 

9.       Քիմիական ռեակցիաների ընթանալու անհրաժեշտ պայմաններ են ...մանրացում խառնում և տաքացում:…… ։

 

 

 

 

10.   Էլեկտրական հոսանքի ազդեցությամբ ջուրը տրոհվում է

ջրածնի եւ թթվածնի։ Ի՞նչ քիմիական ռեակցիա է տեղի ունենում։ Գրի՛ր հավասարումը:

 

 

 

 

2500 աստիճան  C-ի ժամանակ ջուրը տրոհվում է ջրածնի և թթվածնի հետ: Այդ ժամանակ տեղի է ունենում քայքայման ռեակցիա:

 

 

 11.  Բերվածներից որո՞նք են միացման ռեակցիաներ.

ա) C + O2 =CO2 – միացմանն ռեակցիա

գ) H2 + O2 =H2O. –միացման ռեակցիա

բ) CH4 = H2 + C  -միացման ռեակցիա

դ) Si+O2=SiO2   -   քայքայման ռեակցիա                                   

4.       Հետեւյալ երեւույթներից որո՞նք են ֆիզիկական, որո՞նք՝ քիմիական.

ա) բենզինի այրվելը,-քիմիական երևույթ

 բ) եղյամի առաջացումը, -ֆիզիկական երևույթ

գ) կաթի թթվելը,-քիմիական երևույթ

դ) ջրի եռալը, -ֆիզիկական երևույթ

ե) հայելու փշրվելը-ֆիզիկական երևույթ

 

 

13. Ո՞րն է ֆիզիկական երեւույթ.

ա)    Արեւածագը,բ)  բնական գազի այրում գ) 2500 աստիճանում ջրի քայքայումը

 

14. Ո՞րն է քիմիական երեւույթ.

1) փայտի վառվելը 2) ջրի եռալը, 3) մոմի հալվելը 4) պողպատի ժանգոտվելը խոնավ օդում

15.Ֆիզիկական երեւույթների տարատեսակներ են ……………:

16.Բերե՛ք ֆիզիկական և քիմիական երևույթի օրինակներ

Դասարանական

Հարցեր

Քիմիական նյութերի ազդեցությունը շրջակա միջավայրի վրա

1.      Հողի ու ջրի, թռչունների ու ձկների, վայրի գազանների պահպանման համար ի՞նչ միջոցներ են ձեռնարկվում։

Վայրի գազանների համար կան անտառներ,կանար պուրակներ և արգելանոցներ,

2.    Որո՞նք են թթվային անձրեւների առաջացման պատճառները, եւ ի՞նչ հե­ տեւանքներ կարող են դրանք ունենալ։

Թունավոր թափոնները լցվում են գետերը առուները և վերացվում են թունավոր անձրևների:

3.     Ինչո՞ւ չի կարելի այրել կենցաղային աղբը։

Քանի որ  կեղտոտվում է մտնոլորտը:

 

 

Ո՞ր նյութերն են կոչվում վառելանյութեր:մոմը Փայտը լուցկի թուղթ։

Թվարկե՛ք պինդ, հեղուկ եւ զազային վառելանյութերի տեսակներ:պինդ վառելանյութերը Փայտ քարածուխ և տորֆը, իսկ հեղուկային և գազայի բենզին գազ կերոսին,

3. Ի՞նչ նյութեր են առաջանում վառելանյութերի այրման հետեւանքով: ածուխ և առաջանում է CO₂ ամենավտանգավոր նյուտն է որից մենք կարող ենք մահանալ։

4. Ի՞նչ է վառելանյութի ջերմարար ունակությունը:

5. Ո՞րն է ածխածին պարունակող վառելանյութերի վտանգը բնության համար:

1.Կատրի՛ր փորձ

Վերցրե՛ք կերակրի խոշոր աղ, մանրացրե՛ք, լուծե՛ք ջրում, ապա զտե՛ք ստացված լուծույթը եւ ջուրը գոլորշացնելով՝ կրկին ստացե՛ք աղը։

2. Փորձի արդյունքների հիման վրա արե՛ք եզրակացություն.

Պատասխանե՛լ հարցերին:

. Ինչպիսի՞ երեւույթ է մոմի այրվելը:

Քիմիական

. Ինչպիսի՞ երեւույթ է մոմի այրման ընթացքում
լույսի տարածվելը:

Ֆիզիկական

Սովորի՛ր

__________________

Դասարանական 1

Այրում։ Հրդեհի հանգցնելը         ՜

Պատասխանել հարցերին

1Ի՞նչ է այրումը։ Ինչո՞վ է ուղեկցվում այն:

Այրումը քիմիական ռեակցիա է, որն ուղեկցվում է ջերմության և լույսի անջատումով:

2. Որո՞նք են այրման առաջացման պայմանները։

Այրումը տեղի է ունենում այն ժամանակ, երբ նյութը այնքան են տաքացնում մինչև բռնկվի:

3. Հրդեհը հանգցնելու ի՞նչ միջոցներ գիտեք։

 

 

Կա 2 պայման՝ ջերմաստիճանի իջեցում և թթվածնի մուտքի դադարեցնում: Վառվող փայտը կամ ածուխը հանգացնում են սառը ջրով, որն իջեցնում է ջերմաստիճանը և կասեցնում օդի մուտքը դեպի այրվող առարկան:

4. Ինչպե՞ս կվարվեք, եթե բնակարանում գազի հոտ զգաք։

 

Սկզբում ես կանջատեի գազի փականը, կբացեի պատուհանները ու դռները,  իսկ հետո դուրս գայի տնից:

 

29.09.2021

Տնային 1

Սովորի՛ր

1.      Ո՞ր ռեակցիաներն են կոչվում քայքայման ռեակցիա: Ներկայացրե՛ք օրինակներ:

Որորնց ընթացքում որևէ բարդ նյութ քայքայվում է՝ առաջացնելով այլ նյութեր, որոնք կարող են լինել պարզ կամ բարդ:

2.    Ներկայացրե՛ք շատ արագ եւ շատ դանդաղ ընթացող ռեակցիաների օրինակներ:

 

Շատ արագ ընթացող ռեակցիաներ են մոմի այրվելը:
Շատ դանդաղ ընթացող ռեակցիաներ են երկաթի ժանգոտումը:

3.   Էլեկտրական հոսանքի ազդեցությամբ ջուրը տրոհվում է
ջրածնի եւ  թթվածնի։ Ի՞նչ քիմիական ռեակցիա է տեղի ունենում։

 

2500 աստիճան c-ի ժամանակ ջուրը տրոհվում է ջրածնի և թթվածնի հետ: Այդ ժամանակ տեղի է ունենում քայքայման ռեակցիա:

 

 

Դասարանական 1

Նախագիծ՝ բնագիտական փորձեր.

Շաքարի հալում

Մագնեզիումի և թթվածնի ռեակցիան

Ամոնիումի բիքռոմատի քայքայում

Երկաթի և ծծմբի միացման ռեակցիան

Տնային 2

Փորձի՛ր պատմել նկարը:

Ի՞նչ երևույթներ ես տեսնում նկարում:

Քիմիական Ռեակցիա:

Դասարանական 2

Բերվածներից որո՞նք են միացման ,որո՞նք  քայքայման ռեակցիաներ.
ա) C + O2 =CO2

բ) CH4 =H2 + C

գ) H2 + S = H2S

դ) FeS = Fe + S

2.Ցանկում առանձնացրու՛ քիմիական երևույթները .

փորձանոթն ընկնում ու կոտրվում է

փորձանոթի խառնուրդից գազ է անջատվում

շաքարը լուծվում է ջրում

շաքարի այրվում է

 

26.30.09/2021

Քիմիական երևույթները (քիմիական ռեակցիաներ կամ փոխարկումներ) լինում են 4 տեսակի`

1.   միացման

2.   քայքայման

3.   տեղակալման

4.   փոխանակման

 

Ներկայացրե՛ք շատ արագ եւ շատ դանդաղ ընթացող ռեակցիաների օրինակներ:

Շաքարը վառելը նա արաջ դառնում է ուրշ նյութ նա փոխում էր իր հոտը,ջեմությունը,տեսքը և գույնը:դանդաղ ռիաքցիա է երկաթն ջուրը քցելը նա դանադղ դեղնում է:-Դանդաղ

Լուցկին մոտեցնել գազին-Արագ

3. էլեկտրական հոսանքի ազդեցությամբ ջուրը տրոհվում է ջրածնի և  թթվածնի: Ի՞նչ քիմիական ռեակցիա է տեղի ունենում:

Քայքայման  համար պարտադիր է բարձր ջերմաստիճանhռեակցիա է տեղի ունենում։

 

20.25.09.2021

2.Ի՞նչ երևույթ է պատկերված .

Քիմիական

Ֆիզիկական

Ֆիզիկական

Ֆիզիկական

Դ.Նշիր նաև լեռան բարձրությունը Դասարանական աշխատանք.1

1.Թվարկվածներից ո՞րը քիմիական երեւույթ չէ.

 1) լուցկու այրվելը
2) կաթի թթվելը
3) օդի հեղուկանալը
4) դինամիտի պայթելը
2.
Ի՞նչ փոփոխության են ենթարկվում մոլեկուլները ֆիզիկական երեւույթների ընթացքում.
1) պահպանվում են
2) քայքայվում են
3) կիսվում են
4) միանում են
3.Գրի՛ր քո տանը և բնության մեջ հանդիպող ֆիզիկական և քիմիական երևույթի հինգական օրինակ:

4.Նշված երևույթներից որո՞նք են
ֆիզիկական, որոնք՝ քիմիական.
ա) երկաթի ժանգոտումը,
բ) ջրի սառչումը,
գ) բենզինի այրումը,
դ) ալումինի հալումը:

13. 17.09.2021

Պատասխանե՛լ հարցերին

1. 1 .Ո՞ր երեւույթներն են կոչվում ֆիզիկական: Բերե՛ք օրինակներ։
2. Ո՞ր երեւույթներն են կոչվում քիմիական։ Բերե՛ք օրինակներ։
3. Հետեւյալ երեւույթներից որո՞նք են ֆիզիկական______մոմի այրվելը, բաժակի կոտրվելը, եղյամի առաջացումը, ջրի եռալը, լուցկու այրվելը, կաթի թթվելը։ եռալը, լուցկու այրվելը, կաթի թթվելը։
4. Ո՞րն է ֆիզիկական երեւույթ.ա) մեթանի այրումը, բ) բենզինի թորումը բնական նավթից, գ) պողպատի ժանգոտումը խոնավ օդում:
5. Ո՞րն է քիմիական երեւույթ.1) շոգիացման հետեւանքով աղի բյուրեղների անջատվելը լուծույթից, 2) «չոր սառույցի» առաջացումն ածխաթթու գազից, 3) բենզինի թորումը բնական նավթից, 4) պողպատի ժանգոտվելը խոնավ օդում:

                                                        

 Եղինջի մասին

Նախագծի իրականացման ժամանակահատվածը՝սեպտեմբեր

Նպատակ՝   Ճանաչել մեր շրջապատի  բույսերը

Նշում են․

բույսի տեսակը’ Եղինջ Բարձրակարգ բույս

բուժական նշանակությունը-Եղինջը դեղաբույս է։ Պատրաստուկներն օգտագործում են որպես միզամուղ, խորխաբեր, հակաբորբոքային, արյունահոսությունը դադարեցնող, վերքերն ապաքինող միջոց։ Երիտասարդ ընձյուղներն օգտագործում են սննդի մեջ։

Եղինջի աճի համար անհրաժեշտ պայմանները-Աճի համար անրաժեշտ է, մեծ տարածք, ստվեր, շատ ջուր, անրաժեշտ վիտամիններ և հող:

արմատային համակարգը-Ունի լավ զարգացած արմատային համակարգ:

տերևի տեսակը-Տերևի տեսակը, կծոտ տերև է:

թվարկել և նկարագրել բույսի վեգետատիվ և գեներատիվ օրգանները

ծագումը-Եղինջի արմատը դարեր շարունակ օգտագործվել է որպես ժողովրդական ավանդական բժշկություն ՝ մկանների ծալքից մինչև պոդագրայի բուժումը: Վերջերս եղինջի արմատը գիտական ​​ուշադրության է արժանանում որպես բնական էս

տարածվածությունը-Ծառերի շուրջը,  խոտերի մեջ, և դաշտերում:

Պատրաստել, վիդեոնյութ և ռադեոնյութ հրապարակել բլոգում:

Ակնկալվող արդյունքները .

Սովորողները ճանաչում են  բույսերի օրգաններ,արմատ,ընձյուղի կառուցվածքը :Ավելի  գործնական են դարձնում իրենց ձեռք բերած գիտելիքները։